Çocuğa din eğitimi nasıl verilir? Çocuklara dini eğitimi verirken nelere dikkat edilir? Din eğitimi için çocuklara neler anlatılır? Çocuk ve din eğitimi hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.
Doğduğu andan itibaren insan, sürekli etrafını öğrenme isteği içinde araştırır. Gördüğü, duyduğu ve okuduğu her yeni şeyden çocukluk döneminde heyecan duyar. Çocuk için bu süreçte en önemli örnekler, anne babasıdır ve onların davranış biçimidir. Aile eğitimde ilk aşamadır, annesi de ilk öğretmenidir. Yalnızca bedensel değil anne çocuğunu ruhsal yönden de yetiştirmekle yükümlüdür.
İnsanı Allah din fıtratı üzerine yaratmıştır. ‘Doğal dinsel işlev, dini eğitim ve duygu, dini inanç tohumları, insiyaki temayül, dini potansiyel’ adını batılı psikologların verdikleri kavramları, İslam inancındaki fıtrat prensibiyle açıklamak mümkündür. Bazı batılı psikologlar son zamanlarda önyargıdan uzak ve tarafsız bir şekilde yaptıkları araştırmalar sonucunda çocuğun, dinin ruhuna seslendiğini ve onun ruhsal yapısına uygun düşeceği görüşünde herkes birleşmiştir.
Çocuğa Dini Eğitim Nasıl Verilir?
Çocuklara küçük yaşta Allah inancı öğretilmelidir. Güzel ahlak dinin özüdür.
Fıtrat hadisini esas alarak, İmam Gazali çocuğun kalbini ‘bomboş, tertemiz, saf her şeyi almaya kabiliyetli ve yönetildiği her şeyi yapmaya meyilli’ olarak tanımlar. Ayrıca gerçekleri kabullenmeye ruhun yaratılışı itibari ile yetenekli olduğuna ve onda Allah’ı bulup kavrayacak gücün de olduğuna inanmaktadır. Bu nedenle her şeyi alıp yönlendirilmeye hazır olan çocuğa anlatılacak ve onu yönlendirecek konular oldukça önem taşır.
Öncelikle Allah’ın varlığı, gücü ve büyüklüğü anlatılmalıdır. Çevresinde gördüğü her şeyin çocuk içtiği suyun, soluduğu havanın sahip olduğu bedenin, kalbinin, gözlerinin, kulaklarının nasıl olduğunu ve kimin bunları yarattığını düşünmeye yönlendirilmelidir.
Mucizevi tasarımlarla evrendeki düzen ve denge yaratılmış galaksiler-ki bu konulara çocuklar oldukça fazla ilgi duyar- hakkında bilgi verilmeli ve üstün akıl sahibi bir Yaratıcı tarafından tümünün yaratıldığı anlatılmalıdır.<!–adsense2–>
Ölüm Konusunun Çocuğa Anlatılması: Çocuklar günümüzde oldukça zekidir. Çocuk diye anlamaz bir şey bilmez demek çok yanlıştır. Din eğer çocuğa anlatılmazsa çocuğun ruhu boşlukta kalır. Ölüm konusu çocuğa özellikle çok dikkatli anlatılmalıdır. Bir gün anne babasının ölerek yok olacağını düşünen çocuk, dengesini psikolojik açıdan yitirir. Aynı ruh haline kendisinin bir gün öleceğini düşünen çocuk sürüklenir. Oysa ki cennete anne ve babasıyla kavuşacağını, onların yanında olacağını bilen çocuk bedenen ve ruhen kendini zinde ve sağlıklı hisseder.
Yok olarak ölümü anlaması çocuk için yıkımdır. Anne babasının ölüp bir daha asla gelmeyecek düşüncesi çocuk için dehşet vericidir. Allah bizleri yarattı, cennette, ahirette hep birlikte olacağız denildiğinde ruhsal yönde çocuk rahatlar.
Çocuğa Sevgi-Saygıyla Yaklaşma: Büyük insan gibi çocuklara davranmak, sevgi-saygıyla yaklaşmak çok önemlidir. Bu yaklaşım akılcı olur. Çocuğa Allah aşkıyla içten, candan davranmak gerekir. çocuk, büyüklerindeki o samimi imanı görürse daha çok dine yakınlaşır.
Dini Eğitim İçin Yaşların Önemi
Üç yaşına yeni girmiş çocuklar, genelde dengesiz, olumsuz, kararsız ve isyankâr bir dönemdedir. Büyüklerin sözlerini dinlemeyip, aksini yaparlar. Kısıtlanmayı sevmezler. Çevresinden yardım istemeyi sevmez, kendi başına işlerini yapmaya çalışırlar.
Bu dönem çocuklarına ibadet gibi konular zorla yaptırılmamalıdır.
Üç yaşın sonlarına doğru sâkinlik döneminden bahsedebiliriz. Çocuk daha dengeli ve ölçülü hareket etmeyi öğrenir. Bu yaştaki çocuklara uzun duâlar ve sûreler ezberletme gibi davranışlardan kaçınmak gerekir. Bu süreçte taklit döneminde olan çocuğun anne-babayla beraber namaz ibadetini yerine getirmesine müsaade edilmelidir. Ama çocuk zorlanmamalıdır.
Dört-beş yaşlarında çocuğa dini hikayeler anlatılabilir.
Altı-yedi yaşlarına kadar çocuklara bilgi öğretme ve ezberletmeden ziyade, sevdirme ve benimsetme zamanı olduğu pedagoglar tarafından söylenmektedir. Bu dönem, çocuklara Allah inancı, Peygamber sevgisi, Kur’ân-ı Kerîm’in önemini öğretmeye çalışmak gerekir…
